“Yassı çelik ithalatındaki yüksek vergiler rekabet gücümüzü öldürüyor”

Yassı çelik kullanıcıları ismine Türkiye Makine Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Sanayi Odası Meclis Üyesi Ali Eren’in yaptığı açıklamada şöyle denildi:

“Yassı çelik eserleri, çelik boru, haddeleme, beyaz eşya, otomotiv, gemi inşa, kazan, radyatör, makine imalatı üzere ülkemizin ihracat odaklı değerli dalları için kritik hammadde olarak ağır olarak kullanılmaktadır. Bu bölümler, yassı çeliği girdi olarak kullanarak yaklaşık 1 milyon bireye istihdam sağlamakta ve Türkiye ihracatının yaklaşık %25 ini (yaklaşık 64 milyar dolar) gerçekleştirmektedirler. Lakin, yassı çelik eserlerinin ithalatında son devirde uygulanan müdafaa ve yüksek vergiler, üretiminde yassı çelik kullanan bu değerli bölümlerin hem üretim hem de ihracatta önemli meşakkatler yaşamasına neden olmaktadır. Yassı çelik girdisindeki bu maliyet artışı enflasyonun da artmasına neden olmaktadır.

“İthalata bağımlılık yalnızca yassı çelikte değil, sıvı çelik ve orta mamullerde de yüksek seviyelerde”

Türkiye çelik bölümü, hammadde ve güç kaynaklarında yüksek oranda ithalata bağımlı bir yapıya sahiptir. 2023 yılında, sıvı çelik üretimi için kullanılan kömür, demir cevheri, hurda ve gücün ithalat oranları yaklaşık %70 olarak gerçekleşmiştir. Yassı çelik bölümü özelinde ise, kendi kendine kâfi hale gelmek için gerekli yatırımlar sürmekte olsa da kapasite artışlarına karşın iç piyasada kalite, termin ve fiyat açısından dalların beklentilerini karşılayamamakta ve ithalatı ikame edememektedir.

İthalata bağımlılık sıvı çelik ve orta mamullerde de yüksek düzeylerde. Yassı eserlerde sıvı çelik kapasite kullanım oranları yaklaşık %65 düzeylerindeyken, üreticiler kapasite kullanımını artırmak yerine slab ithalatını artırmayı tercih etmektedir. 2023 yılında, 1,6 milyar dolar bedelinde 2,8 milyon ton slab ithalatı gerçekleştirilmiştir. Bu bilgiler, yassı çelik kesiminin dışa bağımlılığını ve ithalatın gerekliliğini açıkça ortaya koymaktayken, bu kritik hammaddelerin ithalatına uygulanan muhafaza ve yüksek vergiler sanayimizi zora sokmaktadır.

“Koruma tedbirleri ve yüksek vergiler, enflasyonist baskı yaratıyor”

Son yıllarda yassı çelik eserlerine uygulanan vergiler hızla artırılmış, Avrupa Birliği, Güney Kore ve Japonya üzere yüksek kaliteli çelik üreten ülkelere karşı açılan anti-damping davalarıyla bu ülkelerden hammadde temini zorlaşmıştır. 2023 yılı prestijiyle sıcak sac ithalatına %15 oranında gümrük vergisi uygulanmakta olup, bu oran tarihimizin en yüksek düzeyindedir. Ayrıyeten, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle yakın coğrafyamızdaki iki kıymetli tedarikçimizi de kaybetmiş olmamız, hammaddeye erişim konusundaki badireleri daha da artırmıştır. Sıcak sac ithalatına bu kadar kısıtlama uygulanmasına karşın, ülkemizden yapılacak sıcak sac ihracatı da geçtiğimiz günlerde Avrupa Birliği müdafaa tedbiri kapsamında rahatlatılmış ve ihracat ölçüleri bu doğrultuda artış göstermiştir. Bu durum endüstride yassı çelik hammadde temininde yapay bir arz eksiği olarak mevcut durumu daha da zorlaştırmaktadır.

Yüksek gümrük vergileri ve müdafaa tedbirleri, tedarik zincirimizi önemli formda etkileyip bölümümüzün rekabet gücünü zayıflatmaktadır. Türkiye’de iç piyasa sıcak sac fiyatları, Uzak Doğu fiyatlarına nazaran %20 daha değerli hale gelmiştir. Bu maliyetler, üretiminde yassı çelik kullanan çelik boru, haddeleme, beyaz eşya, otomotiv, gemi inşa, kazan, radyatör ve makine imalatı üzere bölümlerin bitmiş eser fiyatlarına artırım olarak yansımakta ve uygulanmakta olan anti enflasyonist siyasetlere olumsuz bir tesir olarak yansımaktadır.

“Uygun fiyatlı girdi ithalatı, endüstrimizin ihracattaki gücü ve cari Açığın düşürülmesi için elzemdir”

Yassı çelik kullanıcıları olarak, bu değerli hammaddemizin ithalatının sınırlanmasının ve pahalılaştırılmasının ürettiğimiz bitmiş eserlerde rekabet gücümüzü kaybettirerek ihracatımızı düşüreceği ve bu suretle ülkemizin cari açığının da yükselmesine neden olacağını vurgulamak isteriz.

Özellikle İhracat pazarlarımızın daralmakta olduğu bu konjonktürde hammaddelerimizin de pahalılaştırılması mevcut durumu daha da külfetli bir hale sokmaktadır. Yassı mamullere değişik isimler altında getirilen müdafaa oranlarının bitmiş eserlerimize yansıyacak maliyet artışlarıyla enflasyonu da körükleyeceği unutulmamalıdır.

Koruma yapılması gerekiyorsa tedarik zincirinin en alt katmanı olan hammadde girdisinde değil, endüstriyel son eserlerde yapılmasıyla tüm yerli katma kıymetin korunması mümkün olacaktır. Aksi durumda en alt katmana uygulanan muhafaza son esere ve yerli katma bedele ziyan vermektedir.
Sektörlerimizin mevcut durumunu ve ihracat potansiyelini koruyabilmesi ve iç piyasada da gereksiz maliyet artışları ile enflasyonu olumsuz istikamette etkileyecek fiyat yansımalarını önlemek için, ithalat sınırlamalarının ve yüksek vergi ve müdafaa oranlarının gözden geçirilmesini talep ediyoruz.
Özellikle ihracat konusunda ‘Dahilde Sürece Rejimi’ (DİR) üzere stratejik araçların korunması, ihracatçılarımızın rekabet gücünü koruma etmesi için elzemdir”