Vergi kaybı ve bunlar için kesilen cezada rekor
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı, geçen yıl gerçekleştirdiği vergi incelemeleri sonucunda, gecikme faizleri hariç 120 milyar lirayla rekor kamu alacağının tahakkuk ettirilmesini sağladı.
VDK, geçen yıl boyunca büyük mükellefler, görünür bir geliri olmadan lüks tüketimde bulunanlar, toplumsal medya fenomenleri ile IBAN yoluyla vergisiz tahsilat gerçekleştirenler başta olmak üzere, çok sayıda kısma yönelik kontrol gerçekleştirmiş, kuyumculuk ve demir-çelik üzere pek çok bölümde de sayım yürütmüştü.
VDK’nin yıl boyunca gerçekleştirdiği kontroller sonuçlarını verdi.
Vergi incelemeleri sonucunda bulunan 159,75 milyar lira matrah farkı üzerinden tarh edilen 40,02 milyar lira vergi ve kesilen 80,41 milyar lira ceza ile birlikte gecikme faizleri hariç vergi incelemesi yoluyla tahakkuk ettirilen kamu alacağı 120 milyar liraya ulaştı. Bu sayılarla VDK, inceleme yoluyla kamuya sağlanan gelirler açısından rekora imza attı.
Bakanlığın yürüttüğü vergi kontrollerinin odağı kayıt dışılıkla gayretti. Birebir vakitte, maliyetlerinde görülebilir artış olmadan fiyatlarını artıran lakin bu artışı vergi gelirlerine yansıtmayanlara yönelik ağır çalışmalar yapıldı.
Denetim gruplarınca 2023’te mükelleflerin beyan ettiği matrahın 3,45 trilyon lirası incelenirken, 18,6 milyar lira fiyatında vergi tarh edilmişti. Geçen yıl incelenen matrah meblağı 1,19 trilyon lira olurken, tarh edilen vergi sayısı 40,02 milyar liraya ulaştı.
Bu sayıların artmasında, çıkarlarını beyan etmeyen ya da eksik beyan eden, fahiş fiyat uygulayan lakin bunu vergi gelirlerine yansıtmayan mükelleflere yönelik incelemeler tesirli oldu.
İzaha davet
Bakanlık, geçen yıl “izaha davet” müessesini de tesirli halde kullandı. Buna nazaran, 2024 yılında incelemeler sonucunda izah vermesi istenen mükellefler vergi matrahlarını yaklaşık 17 milyar lira artırırken izah yoluyla artırılan vergi sayısı 2,25 milyar liraya ulaştı.
Vergi müfettişleri de ülke genelinde vergi daireleri nezdinde yürüttüğü teftiş çalışmalarında tespit ettikleri konularla 1,6 milyar lirayı Hazineye kazandırdı.
Tahakkuku verdirilen yahut bildirim ettirilen vergi ve ihbarnamelerle de bu sayılara 21,9 milyar lira eklendi.
Teftişlerle birlikte yürütülen hasılat hızlandırma çalışmalarıyla da VDK ve Gelir Yönetimi Başkanlığının ortak çalışmasıyla tahakkuk eden vergilerini ödemeyen mükelleflere ulaşılarak yaklaşık 124 milyar liranın tahsili sağlandı.
“Dürüst mükellefin yanındayız”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kazancına karşın düşük vergi ödeyen ya da ödemeyen mükelleflere yönelik kontrollerin sonuçlarını aldıklarına işaret ederek, şu sözleri kullandı:
“Denetimlerimizde, karını kayıt dışı bırakan mükelleflerin üzerine gidildi. Gerekli kontrol ve yoklama çalışmaları tüm mükellefler kayıt altına alınıncaya kadar sürecek. Çok kazandığı halde düşük beyanda bulunan ve kayıt dışı olandan vergi almak için ne gerekiyorsa yapıyoruz ve bu yıl da yapmaya devam edeceğiz. Vergide adalet ve aktiflik temel unsurumuz olmaya devam edecek.”
Kayıt dışılıkla her alanda aktif tekniklerle çaba ettiklerini lisana getiren Şimşek, dürüst mükelleflerin de her vakit yanında olduklarını söyledi.