Trump kaynaklı riskler en çok hangi piyasaları etkiledi?
Küresel piyasalarda Trump siyasetlerinin tesirleri son devrin ana teması olarak öne çıkıyor.
Trump, Çin, Kanada ve Meksika üzere ülkeleri tarifelerle maksat alacağını söylerken, global seviyede de tarife konusunda geri adım atmayacağı bildirisini vermişti.
Tüm bu durum ilgili piyasalarda tesirler yarattı.
Çin’de tesirler görülüyor
Goldman Sachs, “Çin’in Trump ticaret savaşları 2.0’ın birincil maksadı olması muhtemel” diyor.
Yatırımcılar şimdiden buna nazaran durum alıyor ve ülkenin borsalarını ve merkez bankasını düşen yuanı ve pay senetlerini savunmaya zorluyor.
Çin’in sıkı bir halde denetim edilen para ünitesi, doların yetkililerin savunduğu sembolik 7,3 yuan sonunun üzerinde süreç görmesiyle 16 ayın en zayıf düzeyinde.
Barclays, yuanın 2025 sonuna kadar dolar başına 7,5 olacağını ve ABD’nin yüzde 60 gümrük vergisi uyguladığı bir senaryoda 8,4 olacağını öngörüyor.
Gümrük vergileri olmasa bile, para ünitesi zayıf bir iktisadın Çin devlet tahvili getirilerini aşağı çekmesiy Çin iktisadına ziyan verdi. ABD Hazine tahvili getirileriyle ortadaki fark daha da açıldı.
Analistler, Çin’in ihracatçıların gümrük vergilerinin tesirini yönetmesine yardımcı olmak için yuanın daha da zayıflamasına müsaade vermesini bekliyor, lakin bunu kademeli olarak yapacak.
Ani bir düşüş, sermaye çıkışlarına dair kapalı kaygıları ön plana çıkaracak ve pay senetlerinin iki yıldır gördüğü en büyük haftalık düşüşün akabinde aslında zedelenmiş olan inancı daha da sarsacak.
Vietnam ve Malezya üzere başka büyük Asya ihracatçılarına yatırım yapanlar da gergin.
Euro risk altında
Euro, ABD seçimlerinden bu yana yüzde 5’in üzerinde düşüş yaşadı ve büyük para üniteleri ortasında en fazla düşüşü kaydetti. Euro/dolar paritesi bu devirde 1,02 düzeyine kadar geriledi.
JPMorgan ve Rabobank, tarife belirsizliğinin tesiriyle bu yıl euro/doların 1 düzeyine düşebileceğini kestirim ediyor.
ABD, 1,7 trilyon dolarlık iki istikametli mal ve hizmet ticaretiyle Avrupa Birliği’nin en değerli ticaret ortağı pozisyonunda.
Piyasalar, bu yıl Avrupa Merkez Bankası’nın sakin bir ekonomiyi desteklemek için 100 baz puanlık faiz indirimi yapmasını bekliyor. Fakat tarifelerin ABD enflasyonunu artırabileceğini varsayım eden yatırımcılar, Fed’in yalnızca 40 baz puanlık faiz indirimi yapmasını bekliyor ve bu da doların Euroya olan cazibesini artırıyor.
Zayıflayan Çin iktisadı Avrupa’ya da ziyan veriyor.
ING Kur Stratejisti Francesco Pesole, Çin ve AB’yi birebir anda vuran tarifelerin “euro için çok zehirli bir karışım” olabileceğini söyledi.
Otomotiv kesimi
Avrupa’da, araba payları de tarife manşetlerine karşı bilhassa hassastır. Washington Post’un Trump yardımcılarının sırf kritik ithalatlar için ithalat vergileri araştırdığına dair haberi üzerine bir dizi araba ismi kısa müddetliğine neredeyse yüzde 5 yükseldi, fakat daha sonra Trump makaleyi yalanlayınca düşüşe geçti.
Salınımlar, yatırımcıların Nisan 2024’teki doruktan bu yana paylarının pahasının dörtte birini kaybettiği ve nispi değerlemelerinin düştüğü zati dingin bir dala karşı hassasiyetlerini vurguluyor.
Barclays’ın Avrupa hisse senedi stratejisi başkanı Emmanuel Cau, izlediği ek vergi kaygılarına maruz kalan dallar ortasında arabaların olduğunu söyledi. Başkaları temel muhtaçlık hususları, lüks mallar ve endüstriyel eserler olarak sıralandı.
En fazla gümrük vergisine maruz kalan Avrupa paylarından oluşan Barclays sepeti, son altı ayda ana piyasaya nazaran yaklaşık yüzde 20-yüzde 25 düştü.
Euro bölgesi ekonomik zayıflığı, Avrupa paylarının düşük performansını da uzatabilir. STOXX 600 2024’te yüzde 6 yükselirken, S&P 500 endeksi yüzde 23 arttı.
Kanada gerginliği
Kanada doları, Trump’ın Kasım ayında Kanada ve Meksika’ya uyuşturucu ve göçmenlere baskı yapana kadar yüzde 25 gümrük vergisi tehdidinde bulunmasının akabinde keskin bir düşüş yaşayarak dört yıldan uzun bir müddetin en zayıf düzeyine yakın.
Daha da düşme potansiyeli var. Goldman analistleri, piyasaların bu türlü bir gümrük vergisi mümkünlüğünü sırf yüzde 5 olarak fiyatlandırdığını düşünüyor ve bunun gerçekleşmesinin pek muhtemel olmadığını düşünseler de, uzayan ticaret görüşmeleri riskleri canlı tutabilir.
ING’den Pesole, Kanada’da ek faiz indirimleri gerektiren tam teşekküllü bir ticaret savaşının Kanada dolarını ABD doları karşısında 1,50 düzeyine itebileceğini söyledi. Bu, şu anki yaklaşık 1,43 düzeyinden yaklaşık yüzde 5 daha fazla zayıflama manasına gelecek.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun istifası görünümü daha da karmaşıklaştırıyor.
Meksika pesosu
Meksika pesosu, Trump seçildiğinde 2024’te dolara karşı aslında yüzde 16 düşmüştü, bu yüzden hem dolar için yeterli hem de peso için makûs birçok haber fiyatlandırılmıştı.
Pesonun 2024 performansı, yüzde 18,6’lık bir düşüşle 2008’den bu yana en zayıf yıllık performansıydı. Meksika’nın ihracatının yüzde 80’inin varış noktası olan ABD’den gelen tarife tehdidinin yanı sıra, tartışmalı bir yargı ıslahatı da para ünitesini etkiledi.
Pazartesi günkü gümrük vergisi haberi, Trump tarafından daha sonra yalanlansa da, pesonun yüzde 2’ye kadar yükselmesine neden oldu, akabinde kazanımlarını azalttı. Bu durum, ABD’nin güney sonundaki ticaretin seçilen lider için amaç olmaya devam etmesiyle birlikte oynaklığın devam edebileceğini gösteriyor.