TEMSA’nın gözü Amerika pazarında, kulağı tarife savaşlarında
BEKİR GÜRDAMAR
TEMSA CEO’su Cihan Hoş, pazarın daraldığı, talebin ötelendiği bir konjonktürde TEMSA’nın toplam satışlarını 2024’te tıpkı düzeyde tutmayı başardığını belirterek, Amerika, Fransa ve Batı Avrupa üzere öncelikli pazarlarında tüm vakitlerin en yüksek satış sayılarına ulaştığını kaydetti.
Gazetecilerle biraraya gelen Hoş şirketin operasyonlarıyla ilgili son gelişmeleri kıymetlendirdi.
2020’de Sabancı Holding-PPF Group paydaşlığı çatısı altına girmesinden bu yana TEMSA’nın TL bazında cirosunu 20 katına çıkardığını lisana getiren Hoş, tıpkı periyotta dolar bazlı cirolarının yüzde 320, ihracatın ise yüzde 655 arttığını söyledi.
“Kuzey Amerika’da yüzde 15’lik pazar hissesine ulaştık”
Türkiye’de pazarın daraldığı, talebin ötelendiği bir konjonktürde TEMSA’nın toplam satışlarını geçtiğimiz yıl ile birebir düzeyde tutmayı başardığının altını çizen Cihan Hoş, “Şehirler ortası nakliyat segmentinde ise yurt içi trafik kayıtlarında geçtiğimiz yıla nazaran yüzde 15’lik bir büyüme ortaya koyduk. Rekabetin ağır olduğu, global oyuncuların faal olduğu kentler ortası segmentinde, bir evvelki yıla nazaran büyüyen tek markayız. Yurt içinde olduğu üzere global ölçekte de son derece başarılı bir yıl geçirdik. 2024 yılında, Amerika pazarında yüzde 49, Fransa pazarında yüzde 32 ve Batı Avrupa pazarında yüzde 54 büyüyerek bu pazarlarda tüm vakitlerin en yüksek satış sayılarını gerçekleştirdik. Fransa’da 6.000’inci aracımızı teslim ettik. TEMSA’nın en kıymetli pazarlarından biri olan Kuzey Amerika’da, tarihinin en değerli performanslarından birini ortaya koyduğunu kelamlarına ekleyen Cihan Hoş, “Kendi segmentimizde; tek Türk oyuncuyuz ve yüzde 15’e varan bir pazar hissesine ulaştık. Kuzey Amerika ihracat büyümemizde kilit role sahip pazarlardan bir tanesi, odaklanmaya devam edeceğiz. “
Tüm bunların finansal sonuçlara da büyük katkısı olduğunu tabir eden Hoş, “Ciromuzu TL bazında 15,2 milyar TL’ye, dolar bazında ise 462,1 milyona taşıdık. Böylelikle döviz bazında şirket tarihinin en yüksek cirosuna ulaştık. Bu periyotta gelirlerimizin yüzde 68’ini yurt dışından sağlarken, yüzde 32’sini ise Türkiye’deki operasyonlarımızdan elde ettik” diye konuştu.
Evren Güzel, ABD Başkanı Donald Trump’ın tarife uygulamaları ile ilgili bir risk görüp görmediği sorusu üzerine, şimdiye kadar kendilerini etkileyen bir durum olmadığını belirterek, lakin uygulamaya alınacak çeşitli tarifelerin ileride risk olduğu kadar fırsat da barındırabileceğini, bu yüzden gelişmeleri yakından takip ettiklerini kaydetti.
70 ülkeye 17 bin araç ihracatı
TEMSA’nın bugüne kadar yaklaşık 139 bin araç üretimi yaptığını, bunun da yaklaşık 17 bin adedinin dünyanın 70 ülkesine ihraç edildiğinin altını çizen Cihan Hoş, “2024 yılında 296 milyon dolar ihracat ile şirket tarihimizin en yüksek ihracatını gerçekleştirdik. 2024 yılında net ihracatçı konumumuz da başka rasyolarımıza emsal formda yeniden rekor düzeyde gerçekleşti. Net ihracat katkımız 148 milyon dolar ile bir evvelki yılı 5’e katlarken, evvelki yıllardaki rekorumuzun da 3,5 katına ulaştı. Kilogram başı ihracatımız 19,26 dolar. Öbür bir sözle, Türkiye ortalamasından 13,6 kat daha katma kıymetli bir ihracat yapıyoruz. Elektrikli araçlarda ise kilogram başı ihracatımız 31,15 dolar” sözlerini kullandı.
Yapılandırma muahedesinden çıkan TEMSA, mobilite markası olma yolunda
TEMSA’nın 2024 yılında imza attığı kulüp kredisinin de şirketin geleceği açısından tarihi bir ehemmiyete sahip olduğunu hatırlatan Cihan Hoş, şunları söyledi: “Geçtiğimiz aylarda, 5 bankanın iştirakiyle imzaladığımız yaklaşık 90 milyon Euro karşılığı TL meblağında kulüp kredisi ile 2020 yılında imzaladığımız yine yapılandırma muahedesinden çıktık. Önümüzdeki devirde, bu mukavelenin de katkısıyla, memleketler arası pazarlarda çok daha süratli büyüyen, sıfır emisyonlu araçlardaki öncülüğünü pekiştiren, mobilite şirketine dönüşümünü hızlandıran bir TEMSA göreceğiz.”
“Bizim amacımız, TEMSA’yı bir otobüs, midibüs, hafif kamyon üreticisinin ötesinde bir mobilite markası olarak konumlamak” diyen Cihan Hoş, bu husustaki yol haritasını anlattı: “TEMSA’nın global ölçekte güçlü ve tercih edilen bir mobilite markası olarak konumlanması için stratejimizi dört temel sütun üzerine inşa ettik. Bu dört sütun; ‘Odak pazarlarda Coach ve Intercity segmentlerinde tercih edilen marka olmak’, ‘Pazar gereksinimlerine uygun özgün ve yenilikçi eserlerle niş segmentlerde fark yaratmak’, ‘Şehir içi segmentinde iş birlikleri kurmak ve ekosistem oyuncusu olmak’, ‘Üretim merkezi ve geleceğin mobilite tahlilleri sağlayıcısı olmak’. Stratejimizin merkezine ise ‘Müşterimizi’ konumlandırarak her vakit ve her yolda müşterimizle birlikte olduğumuzu vurguluyoruz. Bu strateji ile birlikte vizyonumuz, yalnızca bir otobüs üreticisi olmak değil; müşterisinin her vakit ve her yolda yanında olan, ‘tercih edilen bir mobilite markası haline gelmek’; global ayak izini kuvvetlendirmiş, sürdürülebilirlikte güçlü bir oyuncu olarak 1 milyar dolarlık ciro düzeyine ulaşmak.”
Halka arz için daha vakit var
TEMSA’nın yakın gelecekte halka arz planı olup olmadığı konusunda da değerlendirmelerde bulunan Cihan Hoş, “Şu çok net; TEMSA finansal olarak çok gerçek bir yolda. Bizim için büyük değere sahip metriklerde son 4 yıllık devirde çok büyük bir gelişme var. Bizim için kıymetli olan bu sağlıklı finansal metrikleri tutarak, daima büyümeye devam etmek. Hasebiyle, piyasaların durumundan bağımsız olarak, biz halka arz için önümüzde bir müddet daha vakit olduğunu düşünüyoruz” dedi.