Lavrov: Orta Doğu’dan ayrılmıyoruz
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, başkent Moskova’da düzenlediği basın toplantısında, Rus diplomasisinin 2024 yılındaki faaliyetlerini kıymetlendirdi.
Suriye’deki duruma değinen Lavrov, “Orta Doğu’dan ayrılmıyoruz. Suriye’de kimi olaylar yaşandı. Bunun nedeni de 10 yıl içinde siyasi sürecin frenlenmesi. Bir şey değiştirmeme isteği vardı” diye konuştu.
Lavrov, bunun yanlışsız olmadığını ve eski Suriye idaresine Anayasa Komitesinin tekrar çalışmalarını başlatmasını teşvik ettiklerini anlatarak, “Şam idaresi, komitenin çalışmasını ve birtakım mutabakatlara varmasını pek istemedi. İktidar paylaşımı konusunda mutabakat sağlanabilirdi. Terörist olmayan muhalif güçlerle iktidarın paylaşımın yapılmasını istemediler. Siyasi süreçte yavaşlama yaşandı. Bununla birlikte toplumsal sıkıntılar yaşanmaya başladı ve durum berbatlaştı. ABD’nin yaptırımları Suriye’nin iktisadını boğdu” sözlerini kullandı.
ABD’nin Suriye’nin doğusundaki toprakları işgal ettiğini söyleyen Lavrov, “Bu bölgede petrol yatakları bulunuyor. Bu bölgede elde edilen kaynaklar, Suriye’nin kuzey doğusundaki ayrılıkçı ögeleri desteklemek için kullanılıyor” dedi.
Lavrov, Suriye’deki Kürtlere “Şam ile köprü kurulması” konusunda teklifte bulunduklarını hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Onlar bunu istemedi. Onlar, orada Amerikalıların olacağını ve yarı devlet kuracağını söylüyordu. Onlara şunu daima anlatmaya çalıştık: Türkiye ve Irak, Kürt devletinin kurulmasına müsaade vermeyecek. Kürtlerin haklarının Suriye, Irak, İran ve Türkiye’de istişare edilmesinden ve korunmasından yana yaklaşım sergiledik. Bir taraftan Şam, başka yandan Kürtler müzakere etmek istemiyordu.”
Suriye sıkıntısına ait oluşturulan platformlar ortasında da etkileşimin zayıf olduğuna işaret eden Lavorv, “Böylece boşluk oluştu ve patlama yaşandı. Gerçekleri kabul etmek lazım” yorumunu yaptı.
Rusya’nın Şam Büyükelçiliğinin faaliyetleri ve Suriye’nin yeni idaresi ile temasları sürdürdüğünü lisana getiren Lavrov, “Suriye’deki durumun uygunlaştırılması tarafındaki teşebbüslerde faydalı olmak istiyoruz. Bunun için Suriye’deki tüm siyasi, etnik, dini güçler ve tüm dış güçlerin iştirakiyle kapsamlı diyaloğa gereksinim var. Türk ve Körfez ülkelerinden meslektaşlarla görüştüm. Onlar, bu sürece Rusya, Çin, İran’ın dahil edilmesinden yana. Buna açığız” değerlendirmesinde bulundu.
Lavrov, Astana Formatı’nın bu bahiste rol oynayabileceğini belirterek, “Eğer birileri, Suriye topraklarında rakipleriyle hesaplaşma yerine nitekim sürdürülebilir sonuca odaklı süreci başlatmak istiyorsa, bunu görüşmeye hazırız” tabirini kullandı.
“ABD, TürkAkım’ı devre dışı bırakmaya çalışıyor”
Ukrayna’nın TürkAkım boru çizgisine doğalgaz sağlayan Krasnodar bölgesindeki kompresör istasyonuna insansız hava araçlarıyla (İHA) atak teşebbüsünde bulunduğunu anımsatan Lavrov, ABD’nin TürkAkım’ı devre dışı bırakmaya çalıştığını aktardı.
Lavrov, “ABD, güç başta olmak üzere hiçbir alanda rakip istemiyor. ABD, Avrupa Birliği’nin (AB) güç alanındaki refahının temellerini bozacak terör hareketlerine müsaade veriyor, Ukrayna’daki idaresi Kuzey Akım’dan sonra TürkAkım’ı da devre dışı bırakmaya teşvik ediyor” dedi.
Bakan Lavrov, ABD ve müttefiklerinin, adil rekabetten vazgeçtiğini ve agresif usullerle rakiplerini bastırma istikametinde siyaset izlediğini belirtti.
“BMGK’nin ıslahat edilmesi gerekli”
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) yapısını pahalandıran Lavrov, “BMGK’nin ıslahat edilmesi gerekli. Zira global iktisat, finans, siyaset ve askeri alanlarda özel sorumluluk taşıyan ülkeler BMGK’de temsil edilmiyor.” tespitinde bulundu.
Lavrov, Hindistan ile Brezilya’nın tüm kriterlere nazaran BMGK’de temsil edilmeyi hak ettiğini lisana getirerek, “BMGK’deki 15 koltuktan 6’sı Batı’ya ilişkin. Bu gerçek değil. Kâfi artık. Gelişmekte olan ülke sayısının artırılması gerekiyor” diye konuştu.
“ABD’den Putin ile görüşmek için talep olmadı”
ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüşmeye hazır olduğu ve bunun için hazırlıkların yapıldığı tarafındaki açıklamasını kıymetlendiren Lavrov, Putin’in görüşmeye hazır olduğunu tekraren lisana getirdiğini, bu bahiste şimdi bir talep olmadığını ve somut inisiyatifleri beklediklerini kaydetti.
Lavrov, Trump’ın misyona başladıktan sonra Ukrayna konusundaki yaklaşımını netleştirmesini beklediklerini anlattı.
Bakan Lavrov, ABD’de Joe Biden idaresinin, başkanlık misyonunu devralmaya hazırlanan Donald Trump için “kötü miras” bırakmaya çalıştığını söyledi.