Avrupa’da tereyağı krizi yaşanıyor
Avrupa genelinde maliyetler ve üretim yetersizliği nedeniyle tereyağı fiyatında yaşanan yüksek oranlı artışlar, hem tüketiciler hem de iktisat idareleri için probleme dönüştü.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) datalarına nazaran, AB ülkelerinde tereyağı fiyatları şubatta yıllık ortalama yüzde 30 arttı. Avrupa’nın en kalabalık nüfusuna sahip Almanya’da da Federal İstatistik Ofisi (Destatis) bilgilerine nazaran ocak ayında tereyağının üretici fiyatı yıllık bazda yüzde 39,8 seviyesinde artış gösterdi.
Söz konusu oranların Euro Bölgesi’nde yüzde 2,5 seviyesinde gerçekleşen ocak ayı enflasyonunun çok üstünde olması dikkati çekiyor.
Ayrıca Avrupa’da tereyağı 250 gramlık ambalajlarda satıldığı için tüketiciler çok kullanılan eserleri sık sık almak zorunda kalıyor ve fiyattaki dalgalanmaları daha çok hissediyor. Bu durum da enflasyon beklentilerini düşürmeye yönelik siyasetlere ziyan veriyor.
Marketler tereyağı için promosyon düzenliyor
Kıtada tüketiciler tereyağı için tarihin en yüksek fiyatını öderken, süpermarketler indirimli tereyağı için promosyon düzenliyor.
Süpermarketler, panik alımlarını önlemek için her müşteri için en fazla 4 paket tereyağı (her paket 250 gram) limiti koyuyor. Bunun yanında birtakım süpermarketlerde ise tereyağı, havyar üzere lüks eserlerle birlikte özel güvenlikli raflarda saklanıyor.
Polonya, fiyatları düşürmek için donmuş tereyağı rezervlerini satıyor
Almanya’nın komşusu Polonya’da ise tereyağı fiyatları siyasetin gündeminde yer alıyor. Ülkede tereyağı lüks bir eser haline gelirken, hükümet acil tedbirlere başvurdu.
Mayıs 2025’teki cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde artan fiyatları dengelemek isteyen Polonya hükümeti, Aralık 2024’te stratejik tereyağı rezervinden 1.102 tonun hür bırakılacağını açıklamıştı. Polonya Stratejik Rezervler Ajansı da tuzsuz dondurulmuş tereyağını işletmelere kilosu 7 dolardan satılacağını duyurmuştu.
Maliyetler artıyor, üretim düşüyor
Bu ortada Avrupa’da çiftçiler değerli ham unsur ve güç, düşük süt fiyatları, yüksek nakliye maliyetleriyle gayret ederken, bu durumun da tereyağında üretim kahrına yol açtığı belirtiliyor.
Bunun yanında, son yıllarda Avrupa genelinde konsantre yem kullanımının artmasıyla sütün yağ içeriği olağandan daha düşük olduğu için tereyağı üretiminin de azaldığı söz ediliyor.
Ayrıca geçen yıl Avrupa Birliği’ndeki inek sayısı 20 milyonun altına düşerken, Hollanda ve İrlanda üzere kıymetli süt ve tereyağı sanayisine sahip ülkelerde de tarım siyaseti konusunda şiddetli tartışmalar yaşanıyor.
Avrupa genelinde ise hükümetlerin iklim siyasetleri ve artan maliyetler nedeniyle çiftçi protestoları da artıyor.