S&P’den savunma harcaması uyarısı
S&P Küresel, Avrupa’nın savunma harcamalarına ait seçenekleri içeren raporunu yayımladı.
Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Avrupa’nın güvenlik zafiyetlerini ortaya çıkardığı, Avrupa ülkelerinin, 2014’ten bu yana savunma harcamalarını neredeyse iki katı artırmalarına karşın hala NATO’nun Gayri Safi Yurt içi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 2’si olarak belirlediği maksadın altında kaldığı kaydedildi.
ABD’nin, NATO’nun askeri bütçesinin yaklaşık üçte ikisini finanse ettiği belirtilen raporda, mali kısıtlamaların Avrupa ülkelerinin askeri harcamaları artırma kapasitesini sınırladığı, bu nedenle ülkelerin AB dayanaklı tahviller üzere savunma için ortak finansman seçeneklerini araştırdığı aktarıldı.
Raporda, ABD Başkanı Trump’ın, NATO üyelerine GSYH’lerinin yüzde 5’ini savunmaya harcamaları davetinde bulunduğu anımsatıldı.
“Sosyal harcamaların kesilmesi kıymetli siyasi sonuçlar doğurabilir”
NATO üyesi Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırmalarına yönelik 3 farklı senaryonun yer aldığı raporda, birinci senaryoda savunma harcamalarının yüzde 2,67’ye, ikinci senaryoda ABD düzeyi olan yüzde 3,3’e, üçüncü senaryoda da yüzde 5’e yükseltilmesi durumu değerlendirildi.
Raporda, senaryolar çerçevesinde savunma harcamalarının yılda 242 milyar dolardan 875 milyar dolara kadar artırılması öngörülürken, bilhassa yüzde 5’lik bir artışın, öteki harcamalarda kesintiler yapılmadan yahut kredi düzeyleri baskı altına girmeden finanse edilemeyeceği bildirildi.
Avrupa Birliği (AB) mali kurallarında değişiklik yapılmaması durumunda, birçok Birlik üyesi ülkenin savunma harcamalarındaki artış düzeyini karşılamak için bütçelerini yine önceliklere nazaran düzenlemek zorunda kalacağı belirtilen raporda, savunmaya daha fazla harcama yapabilmek için toplumsal harcamaların kesilmesinin gerekebileceği ve bunun kıymetli siyasi sonuçlar doğurabileceği söz edildi.
Raporda, birçok Avrupa ülkesinin halihazırda yüksek kamu borcu ve bütçe açığıyla gayret ettiği, yavaşlayan ekonomik büyüme, nüfus artışının sürat kesmesi ve artan toplumsal maliyetler ortasında daha fazla askeri harcama yapmanın sıkıntı olacağı belirtildi.
“Ortak borçlanma bir tahlil olabilir”
Yüzde 5 savunma harcaması senaryosunda, 2025 yılı bütçe açığının Romanya’da yüzde 9,5, Fransa’da yüzde 8,9, İtalya’da yüzde 7,1 ve İngiltere’de yüzde 7’ye çıkacağı belirtilen raporda, bu artışın kredi notlarını olumsuz etkileyebileceği bildirildi.
Raporda, artan askeri harcamaların ekonomik büyümeyi teşvik etmesinin beklenmediği vurgulanarak, AB’de savunma harcamalarının mali çarpan tesirinin düşük kaldığı hatırlatıldı.
Savunma harcamaları konusunda ortak borçlanmanın bir seçenek olduğuna işaret edilen raporda, Almanya dahil birtakım ülkeler buna karşı çıksa da Norveç ve İngiltere üzere AB üyesi olmayan ülkeleri de içeren bir ortak finansman düzenlemesinin kredi prestijini güçlendireceği belirtildi.
