Kişisel sıhhat datalarının işlenmesi, güvenliği ile ilgili konular Bakanlıkça yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenecek.

Kamu İhale Kanunu’ndaki değişiklikle, Genel Sıhhat sigortalısı ve bakmakla yükümlü oldukları şahıslar için gerekli görülen, yurt içinden sağlanması mümkün olmayan beşeri tıbbi ürünler, Sağlık Bakanlığı onayı ile SGK tarafından yurt dışından temin edilerek hastalara ulaştırılacak.

Aile hekimliği hizmetleri, acil haller hariç, haftada 40 saatten az olmayacak

Aile Hekimliği Kanunu’ndaki değişiklikle de yabancılara sunulan hizmetler, sertifikası olan aile doktorlarınca mesai dışında sunulan akupunktur ve fitoterapi ile özel hedefli raporlardan Bakanlıkça belirlenenler hariç olmak üzere aile hekimliği hizmetleri fiyatsız olacak.

Aile hekimliği hizmetleri, acil haller hariç, haftada 40 saatten az olmamak kaydıyla Bakanlıkça belirlenen kıstaslar çerçevesinde ilgili aile doktorunun talebi ve o yerin sıhhat yönetimince onaylanan çalışma saatleri içinde yerine getirilecek.

Bakanlıkça tarifeleri belirlenen hizmetlerden tahsil edilecek gelirler vilayet sıhhat müdürlüklerinin döner sermaye işletmelerinde bu hedefle açılacak hesaba yatırılacak. Bu hesapta toplanan gelirlerin, sıhhat hizmet sunumu için harcanma kriterleri, aile sıhhati merkezi masraflarında kullanılması da dahil aile tabibine ve aile sıhhati çalışanına dağıtılabilecek ölçüleri, dağıtım ve harcamaya ait öteki metot ve temeller Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlıkça belirlenecek.

SGK ile bankaların, sigorta ve reasürans şirketlerinin, ticaret odalarının, sanayi odalarının, borsaların yahut bunların teşkil ettikleri birliklerin çalışanı için kurulmuş bulunan sandıklarla data paylaşımı yapılabilecek.

Yabancı öğrencilerin Genel Sıhhat Sigortası’ndan yararlanması

Yabancı asıllı öğrenciler, kayıtlarının devam etmesi koşuluyla rastgele bir eğitim öğretim yılının başlangıç tarihinden itibaren 3 ay içinde talepte bulunmaları halinde Genel Sıhhat sigortalısı olabilecek.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı yahut Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu kararıyla burslandırılan milletlerarası öğrenciler, bursluluk statülerinin devam ettiği müddetlerde Genel Sıhhat sigortalısı sayılacak. Genel Sıhhat Sigortası primleri, belirlenen prime temel çıkar alt sonunun yüzde 4’ü olacak.

Klinik araştırmalara yönelik düzenleme

Kanunla, daha fazla klinik araştırma yapılmasına yönelik düzenlemeye gidilecek. Buna nazaran, Sıhhat Bakanlığınca müsaade ve onay verilen kamu hastaneleri ve devlet üniversitelerinde yapılan klinik araştırmaya katılan hastaların Anayasa ile teminat altına alınan toplumsal güvenlik ve sıhhat haklarının devamı, klinik araştırmalar sürecinde de sağlanacak.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’ndaki öbür bir değişiklikle, iştirak hissesi, ayakta tedavide doktor ve diş doktoru muayenesi için 20 lira olacak. SGK, sıhhat hizmetlerindeki iştirak hissesini, birinci basamak sıhhat hizmeti sunucularından sevk edilenler için yarısına kadar azaltmaya yetkili olacak.

Özel bölüm patronlarının SGK’ye ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve mevt sigortası primi için sağlanan 5 puanlık sigorta prim indirimi 4 puan olarak uygulanacak. Bu karar, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren uygulanacak.

Kanunla, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından yahut Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu kararı ile burslandırılan yabancı asıllı öğrencilerin, avukatlık stajı yapmakta olanların ve Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kanunu kapsamına nazaran hizmet öncesi eğitime alınanların Genel Sıhhat Sigortası kapsamındaki primlerinin ödenme mühletleri belirleniyor.

TBMM Genel Konseyinde kabul edilerek maddeleşen Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile kelam konusu mevzuatta değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, hizmet akdi ile bir yahut birden fazla patron tarafından çalıştırılan sigortalıların, 2008 yılı Ekim ayı öncesi periyoda ait aylık hesaplamalarında mevcut uygulama devam edecek.

Astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar, polis nasbedilmek üzere polis meslek eğitim merkezlerinde polislik eğitimine tabi tutulan adaylar, Jandarma ve Kıyı Güvenlik Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda subay ve astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylara yetim aylığı bağlanabilecek ve bunların yetim aylıkları kesilmeyecek. Kanun kapsamda aylık alan ya da kararın yürürlüğe girdiği tarihten sonra aylığa hak kazanacak erkek çocuklara ikinci lisans ve yüksek lisans kayıtlarında aylık ödenecek.

Sigortalılığı 31 Aralık 2008 (dahil) tarihinden evvel başlayan, hizmet akdi ile bir yahut birden fazla patron tarafından çalıştırılan sigortalılardan çalışma gücü kayıp oranı yüzde 40 ila yüzde 49 olanlar 18 yıl sigortalılık mühleti ve 4 bin 100 gün prim ödemeleri, yüzde 50 ila yüzde 59 olanlar ise 16 yıl sigortalılık müddeti ve 3 bin 700 gün prim ödemeleri kaidesiyle yaşlılık aylığından yararlanacak.

2008 yılı Ekim ayından evvel sigortalı olan engelliler için vergi indirim evrakı temel alınarak yürütülen emeklilik süreçlerinin, Kanun kapsamında çalışma gücü kaybına nazaran belirlenmesi ve tüm uygulamanın Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülmesi amaçlanıyor. Yürürlük tarihinden evvel engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlara mevcut aylıklarının ödenmesine devam edilecek; bunlardan denetim muayenesine tabi tutulanların yeni sağlık kurulu raporlarına nazaran çalışma gücü kayıp oranları, Gelir Yönetimi Başkanlığı Merkez Sağlık Kurulu yerine SGK sıhhat heyetlerince aylık bağlanmasına temel rapor tarihindeki yürürlükte olan tıbbi mevzuat da dikkate alınarak pahalandırılacak.

Ziraat odalarının bildirim yükümlülükleri

Kanun, ziraî faaliyette bulunan sigortalıların sigortalılık hizmetlerinin başlangıç ve sonlandırılması süreçlerinde ziraat odalarının geçmiş periyotlarda üye kayıtlarını fiziki ortamda tutmaları ve bu üye kayıt bildirimlerinin il/ilçe ziraat odalarınca kağıt ortamında yapılması sebebiyle bildirim yükümlülüklerine ait takip ve denetimlerde yaşanan zorlukların ortadan kaldırılması amaçlanıyor.

Buna nazaran, ziraî faaliyetlerinin başlaması ve sonlanmasına ait olarak ilgili meslek kuruluşlarınca ilgili hususun yürürlük tarihinden evvelki mühletlere ilişkin bildirim yükümlülüklerinin, bu kararın yürürlük tarihinden evvel yasal mühleti dışında yerine getirilmiş olması yahut kararın yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içinde yerine getirilmesi durumunda idari para cezası uygulanmayacak. Bu yükümlülükler için kararın yürürlük tarihinden evvel uygulanan idari para cezaları, katılaşıp kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edilecek lakin tahsil edilmiş meblağlar ret ve iade yahut mahsup edilmeyecek.

İmalat dalında faaliyet gösteren iş yerlerine, aylık muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal müddetinde verilmesi, primlerin yasal müddetinde ödenmesi, Türkiye genelinde SGK’ye prim borcunun bulunmaması, borcu varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ile nizamlı ödenmesi, kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, düzmece sigortalı bildiriminde bulunulmaması üzere koşullarla Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden malullük, yaşlılık ve mevt sigortası priminden 5 puanlık indirim sağlanacak. Bu uygulama, 31 Aralık 2026’ya kadar devam edecek. Cumhurbaşkanı, bu kararın uygulanma mühletini 31 Aralık 2027’ye kadar uzatmaya yetkili olacak.

Bu karar, kanunun yayımlandığı ayın başından itibaren uygulanacak.

ÇASMER’lere yönelik düzenlemeler

İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan değişiklikle, eğitim kurumu tarifi genişletiliyor. Bu alanda yetkilendirilecek öteki kurum ve kuruluşların yetkilendirilme ve kontrol süreçleri de düzenlemede yer alıyor.

Kanun kapsamında yer alan lakin tanımlanmayan öbür sıhhat işçisi ile kamu ismine iş sıhhati ve güvenliği hizmeti sunmak üzere yetkilendirilen Çalışan Sıhhati Merkezleri (ÇASMER) ve ekipmanların inançlı kullanımını sağlamak üzere bakım yahut muayene, test ve denetim yapmak üzere yetkilendirilen ekipman muayene kuruluşları da tanımlanıyor.

ÇASMER’lerin açık bir formda tabir edilmesiyle bu merkezlerin, iş sıhhati ve güvenliği örgütlenmesindeki pozisyonu ve fonksiyonunu açık formda ortaya koyacak yasal düzenlemeye gidiliyor. Böylelikle özel hukuk hükmî şahsı olan ortak sıhhat ve güvenlik ünitelerinin piyasaya girmediği yerlere profesyonel hizmetin kamu eliyle ulaştırılabilmesi hedefleniyor.

Mevcut kararın yanı sıra 10’dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri, bağlı bulundukları kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşundan hizmet alarak da iş güvenliği uzmanı ve iş yeri tabibi olmaksızın iş sıhhati ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebilecek.

Kanuna nazaran, iş sıhhati ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi yahut yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve gibisi acil ve hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına karşın patron tarafından gerekli önlemlerin alınmaması halinde bu durum, iş yeri doktoru yahut iş güvenliği uzmanı yahut ortak sıhhat ve güvenlik ünitesi idaresi tarafından Bakanlığın yetkili ünitesine, varsa yetkili sendika temsilcisine yoksa çalışan temsilcisine bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen ortak sıhhat ve güvenlik ünitesinin yetki evrakı 6 ay, tekrarında ise bir yıl müddetle askıya alınacak.

Kanun kapsamında sıhhat raporları, 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli iş yerleri için aile tabipleri ve kamu sıhhat hizmeti sunucularının yanı sıra ÇASMER’lerden de alınabilecek.