İşsizlik Sigortası Fonu 2024’ü rekor büyümeyle kapattı
İsteği dışında işsiz kalan sigortalıların uğradıkları gelir kaybını telafi etmeleri için 1999 yılında maddeleşen İşsizlik Sigortası Fonu, birinci işsizlik sigortası ödemesinin yapıldığı Haziran 2002’den itibaren işsizlerin teminatı olmaya devam ediyor.
2023 yılını 197 milyar lirayla kapatan fon, sigortalının prime temel aylık brüt yararı üzerinden hesaplanan yüzde 2 patron, yüzde 1 sigortalı kesintileri ve yüzde 1 devlet hissesi geliriyle büyümesini sürdürüyor.
Geçen yıl gelirlerinin 162 milyar lirası emekçi ve patron primi, 54 milyar lirası devlet katkısı, 95 milyar lirası faiz geliri ve 24 milyar lirası başka kalemlerden oluşan fon, 2024’te yaklaşık yüzde 82 artışla 359 milyar liralık büyüklüğe ulaştı.
Fondan 2024’te işsizlere toplam 45 milyar 730 milyon lira, teşvik ve dayanaklara ise 71 milyar lira ödeme yapıldı.
2002’den 31 Aralık 2024’e kadar pasif ödemeler (işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, yarım çalışma ödeneği, fiyat garanti fonu ödemesi ile nakdi fiyat desteği) için başvuranlardan 18 milyon 943 bin kişi ödenek almaya hak kazandı.
Yeni minimum fiyatla birlikte işsizlik ödeneği de artacak
İşsizlik ödeneği hesaplamasında sigortalının son 4 aylık prime temel yararları dikkate alınıyor.
Ödenek ölçüsü işten ayrılmadan evvelki son 4 aylık yararın yüzde 40’ı olarak hesaplanıyor lakin hesaplanan fiyat taban fiyatın yüzde 80’ini aşamıyor. Bu sayıdan, binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılıyor.
2025’te geçerli olan taban fiyatın brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş, net 22 bin 104 lira 67 kuruş olarak belirlenmesiyle işsizlik ödeneği sayısı da değişecek.
2025’te 4 ay çalışıp işsiz kalan bir kişi için en düşük işsizlik ödeneği ölçüsü yeni taban fiyatla 10 bin 323 liraya yükselecek. Lakin, 2024’te işsizlik ödeneği almaya başlayanların, işten ayrılmadan evvelki son dört aylık yarar meblağında rastgele bir değişiklik olmayacağı için aldıkları işsizlik ödeneği ölçüsü değişmeyecek. Bunun tek istisnası, üst huduttan işsizlik ödeneği alan şahısların ödemeleri olacak.
Asgari fiyat artışıyla işsizlik ödeneği için belirlenen üst hudut da yükselecek. Hasebiyle üst sondan ödeme alanların ödeme ölçüsü, yeni taban fiyata nazaran belirlenen üst hududu aşmayacak halde revize edilecek. Geçen yıl en yüksek 15 bin 880 lira uygulanan işsizlik ödeneği yeni taban fiyatla 20 bin 646 liraya çıktı.