Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan AB özelinde, ihracattaki değişimde dış talep şartlarının ve pazar hissesi gelişmelerinin katkılarının Eurostat tarafından yayımlanan aylık dış ticaret dataları ile sektörel bazda incelendiği tahlilde, “AB’nin toplam ithalatı 2023 yılı başından itibaren düşüş eğilimi gösteriyor. 2023’ün ocak ayında 252 milyar avro olan aylık ortalama ithalat 2024 yılı ağustos ayında 201 milyar avro seviyesine geriledi. AB pazarındaki olumsuz talep şartlarına karşın Türkiye’nin tıpkı devirde AB’ye olan ihracatı aylık ortalama 8,7 milyar dolardan 8,9 milyar dolar düzeyine çıktı.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Analizde, Türkiye’nin AB’ye ihracatındaki son devir gelişmelerin, pazar hissesi açısından manalı bir gelişime işaret ettiği aktarılarak, “Ocak-ağustos devirleri baz alındığında, Türkiye’nin AB ithalatındaki hissesi son yıllarda artarak 2024 yılında yüzde 4,1 ile tarihi tepesine çıktı.” sözleri kullanıldı.

İhracat artışının muhakkak bir kesimden kaynaklanmasının, süreklilik açısından risk ögesi olabildiği vurgulanan tahlilde, bu nedenle AB’ye ihracat artışı ile pazar hissesi kazanımının sektörel yayılımının tespitinin, ihracat dinamiklerini anlamak ve gelecek devirdeki ihracat performansını öngörebilmek açısından değerli olduğu belirtildi.

Türkiye’nin AB pazarındaki hissesi son periyotta bariz formda artıyor

Analizde, AB’nin toplam ithalat değişiminin Türkiye’nin ihracat değişimine katkısı çabucak hemen tüm dallarda negatif iken, birden fazla bölümün AB’de pazar hissesini artırarak ihracatta artış sağladığı anlatıldı.

Bu durumun, Türkiye’nin AB piyasasında rekabet gücünün arttığına işaret ettiği kaydedilen tahlilde, şu değerlendirmelere yer verildi:

“Örneğin, Türkiye’nin AB’ye ihracatında yaklaşık yüzde 21 ile en yüksek hisseye sahip olan motorlu kara taşıtı imalatı kesiminde, AB ithalatındaki talep bazlı gerileme bölümün 2024 yılı birinci 8 aylık ihracatında, 2023 yılı tıpkı devrine kıyasla, 630 milyon avro azalışa neden olmuş. Öte yandan, birebir periyotta pazar hissesi kazanımı ihracata 793 milyon avro katkıda bulunmuş ve böylelikle dalın toplam ihracatı 163 milyon avro artmış. Pazar hissesi kazanımının ihracata en yüksek katkısı ise 976 milyon avro ile ana metal endüstrinde olmuş. Toplamda bakıldığında, AB’nin ithalatındaki gerileme ihracatta 2,4 milyar avro zayıflamaya neden olurken, pazar hissesi kazanımları ihracata 3,5 milyar avro katkıda bulunmuş ve bu sayede toplam imalat sanayi ihracatı 1,1 milyar avro artmış.”

Analizde, Türkiye’nin AB’ye ihracatında en yüksek hisseye sahip olan motorlu kara taşıtı imalatı dalında AB talebindeki gerilemenin 4,7 yüzde puan olumsuz tesirine rağmen pazar hissesi kazanımının ihracat artışına 5,9 yüzde puan katkıda bulunduğu ve toplam ihracatın yüzde 1,2 oranında arttığı kaydedildi.

Oransal olarak bakıldığında petrol eserleri ve başka ulaşım araçları bölümlerinde pazar hissesi kazanımlarının ihracata epeyce yüksek katkıda bulunduğuna dikkatin çekildiği tahlilde, ana metal sanayi, kimyasal eserler, elektrikli teçhizat, metalik olmayan mineral hususlar ile bilgisayar ve elektronik eserlerin imalatı kesimlerinde de düşen ithalat talebine rağmen pazar hissesi kazanımları sayesinde ihracatın arttığı aktarıldı.

Analizde, zayıf talep şartlarının giysi eşyası, makine ekipman, fabrikasyon metal eserleri, dokuma ve deri eserleri kesimlerindeki ihracatın gerilemesinde tesirli olduğu belirtilerek, “Özetle, bulgularımız, Türkiye’nin AB pazarındaki hissesini son periyotta besbelli bir halde arttırdığını ve bu artışın birçok bölüme yayıldığını gösteriyor. AB’nin ithalat talebinin önümüzdeki periyotta beklentilerle uyumlu olarak artması ile birlikte pazar hissesi kazanımlarının yanı sıra dış talep artışının da ihracatımıza dayanak vereceğini kıymetlendiriyoruz.” sözleri kullanıldı.